Datavisualisatie & de 6 dingen waar je op moet letten - Eenvoud

Datavisualisatie & de 6 dingen waar je op moet letten

9 augustus 2018

Het doel van datavisualisatie is het inzichtelijk maken van data, door complexe of grote hoeveelheden data visueel begrijpelijk en aantrekkelijk weer te geven. Zo kan je in één oogopslag zien wat de stand van zaken is van jouw afdeling, project of business case. Een datavisualisatie tool bouwen klinkt misschien simpel: alle data inladen en daar rolt een mooi grafiekje uit. In de werkelijkheid komt er iets meer bij kijken. In dit artikel vertel ik je waar je op moet letten bij het ontwikkelen van jouw tool.

1. VISUALISEER DATA MET EEN DOEL

Visualiseren van data begint met de vraag wat je wilt bereiken met die visualisatie. Wil je bijvoorbeeld de klanttevredenheid verhogen, dan is het niet belangrijk om het aantal verkochte producten over de tijd weer te geven als een lijndiagram. Aan de andere kant, als je wil dat het aantal geretourneerde producten lager wordt of simpelweg zo veel mogelijk producten wil verkopen dan kan zo’n lijndiagram wel handig zijn.

Door met een doel te visualiseren is het niet alleen duidelijker welke data je moet visualiseren. Door dit doel in gedachte te houden is het voor gebruikers ook meteen duidelijker hoe de data gebruikt moet worden en eenvoudiger om dingen in perspectief te zien.

2. KIES DE JUISTE DIAGRAMMEN

Grafieken en diagrammen kunnen data inzichtelijk maken op een manier waarop tabellen in een Excel of PowerPoint bestand dat niet kunnen. Wat een goede representatie is van data hangt af van de karakteristieken van die data. Wanneer we kijken naar het vorige voorbeeld van het aantal verkochte producten, dan zien we dat de data effectief continu is*. Als we dit uitzetten tegen een continue tijd, dan is een lijndiagram een van de meest geschikte diagrammen om te gebruiken. Maar wanneer de totalen of gemiddeldes van maanden worden gebruikt dan is de tijd meer discreet en is een balkdiagram een betere keuze.

Op dezelfde wijze kan onderscheid gemaakt worden tussen geordende en ongeordende data. Ongeordende data is altijd ongeschikt om op een as weer te geven in een lijndiagram, maar je kunt soms zulke data wel combineren en op een andere wijze weergeven. Een kleine set met ongeordende discrete data, zoals ‘Verkopen binnen Nederland’ en ‘Verkopen buiten Nederland ‘kun je bijvoorbeeld weergeven als een gestapelde balk-diagram.

* Technisch gezien kun je geen halve producten verkopen en is de data dus discreet, maar zelfs met een relatief laag aantal verkochte producten zijn die discrete stappen niet waarneembaar in een grafiek.

3. GEBRUIK HIËRARCHIE

Om grafieken en diagrammen te interpreteren moet je overzicht hebben over de context van zo’n grafiek of diagram. Met een app is het eenvoudig om een hiërarchie aan te leggen binnen de data. Je kunt bijvoorbeeld starten met een overzicht van het hele bedrijf en deze opsplitsen binnen landen, sectoren of producten. Bij het doorklikken kun je weer een land, sector of product verder opsplitsen. Door het gebruik van ‘drilldowns’ krijg je aparte schermen per diagram en is de context van dat ene scherm duidelijk. Zo kan er op een eenduidige manier worden ‘ingezoomd’ of ‘uitgezoomd’ op de data.

4. EENVOUDIG IN GEBRUIK

Het succes van een datavisualisatie-tool staat of valt bij hoe eenvoudig het in het gebruik is. Dit hangt niet alleen af van een consistente en intuïtieve interface, maar ook van waar en wanneer zo’n tool gebruikt kan worden. Een tool die alleen op een desktop of laptop te raadplegen is beperkt de gebruiker enorm in waar de tool geraadpleegd kan worden. Door zo’n tool primair beschikbaar te maken op een smartphone kan deze ook eenvoudig geraadpleegd en besproken worden op een vergadering of bij het koffieautomaat. Aan de andere kant is sommige data te complex om op een mobiel scherm te visualiseren.

Eenvoudig gebruik hoeft uiteraard niet ten koste gaan van de veiligheid. Zorg dat de concurrentie niet bij je data kan door een SSL-verbinding te gebruiken, de firewall goed in te richten en door een inlogscherm te gebruiken waarbij een sterk wachtwoord gebruikt moet worden. Inloggen kun je vereenvoudigen door een inlog-link te sturen naar een geautoriseerd e-mailadres waarmee een sessie eenmalig geactiveerd kan worden. De login is dan zo veilig als de beveiliging die op het versturen en lezen van emails zit. Werken de gebruikers soms op plaatsen met slecht of geen internet? Zorg dat de app de laatst gedownloade gegevens gebruikt als er geen internet is, en zorg dat een alternatieve login-methode gebruikt kan worden. Zo’n login-methode is uiteraard minder veilig dan de variant waarbij een internetverbinding en een server gebruikt wordt, maar dit kan soms opwegen tegen het ongemak dat de app anders niet gebruikt kan worden.

5. EENVOUDIG TE UPDATEN

Een datavisualisatie-tool waar de data altijd van verouderd is, is een tool die niet gebruikt wordt. Om juiste beslissingen te nemen moet je altijd de laatste informatie hebben, en dat betekent dat het eenvoudig moet zijn om de data in de tool up-to-date te houden. Houd je al een Excel bestand bij, of exporteert je software CSV of Excel bestanden, dan wil je natuurlijk dat je die direct kunt importeren in de app.

6. TABELLEN ZIJN NUTTIG

Het is misschien vreemd om het te hebben over tabellen in een artikel over datavisualisatie, maar tabellen zijn de meest praktische manier om concrete waardes te communiceren. Je hoeft niet te kiezen tussen tabellen en grafieken. Grafieken zijn interessant om verbanden tussen waardes te zien, maar het uitlezen van specifieke waardes is lastig in een grafiek. In het geval van een mobiele app komt hier bij dat het scherm relatief klein is en het selecteren van een datapunt om een popup weer te geven met een waarde met een vinger moet gebeuren die groter is dan het datapunt zelf. Tabellen bieden hierbij een oplossing door dezelfde data op een logische manier weer te geven. Wanneer een gebruiker weet waar deze naar zoekt is een tabel eenvoudig uit te lezen.

Maakt jouw bedrijf ook veel gebruik van data en is de data lastig te analyseren of interpreteren? Door middel van een maatwerk datavisualisatie-tool kunnen we data zo weergeven dat iedereen in het bedrijf direct toegang heeft tot de data en deze ook snel kan analyseren. Zo kunnen beslissingen sneller genomen worden en stijgt de efficiëntie flink! Stuur ons een mailtje en dan kunnen we snel een afspraak inplannen en de mogelijkheden bespreken.

Dit artikel is geschreven door Dico Duba